امروزه تحلیل تکنیکال در میان معامله‌گران و تحلیلگران از محبوبیت بالایی برخوردار است. آشنایی با اندیکاتورها و ذات حرکتی آنها در آموزش بازارهای مالی از عوامل مهم موفقیت در استفاده از آنهاست. استوکاستیک آر اس آی یکی از اندیکاتورهای کاربردی برای شناسایی سریع نواحی اشباع خرید و فروش، تغییر جهت و ضعف روند است که توسط توشار چانده و استینلی کرول طراحی شده است. این اسیلاتور StochRSI از اسیلاتور RSI مشتق شده و مستقیم از داده های قیمت استفاده نمیکند. بنابراین می‌توان گفت این اسیلاتور، حاصل از یک اسیلاتور دیگر است. خروجی این ترکیب، اسیلاتوری است که بین مقادیر صفر و یک نوسان میکند.
اندیکاتور Stochastic RSI (استوکاستیک آر اس آی) چیست؟
استوکاستیک آر اس آی در واقع ترکیبی از اندیکاتورهای استوکاستیک (stochastic) و شاخص نسبی قدرت (یا همان RSI استاندارد) می باشد. این اسیلاتور از حساسیت بیشتری نسبت به شاخص نسبی قدرت برخوردار است و همانند این شاخص نواحی اشباع خرید و فروش را مشخص میکند . این شاخص از آنجا که در زیر نمودار قیمت قرار میگیرد در دسته اسیلاتورها دسته بندی میشود و از طرفی چون در تلاش است تا آینده بازار را پیش‌بینی کند اسیلاتور پیشرو محسوب میشود. استوکاستیک آر اس آی در بازه ی صفر تا یک در حال نوسان است(در بعضی از نمودارها در بازهی صفر تا صد درصد نوسان میکند). استوکاستیک آر اس آی، همانند RSI دارای تنظیمات زمانی پیش فرض، با دوره ۱۴ روزه است. این اسیلاتور در سال ۱۹۹۴ توسط استنلی کراول و توشار چانده به وجود آمد.
فرمول محاسبه اندیکاتور Stochastic RSI
با داشتن مقدار اسیلاتور RSI ، فرمول اسیلاتور Stochastic RSI به شکل زیر حساب میشود:
Stochastic RSI = (RSI- min [RSI]) / (max [RSI] – min [RSI])
در این فرمول:
RSI مقدار اندیکاتور RSI در هر نقطه را نشان می‌دهد.
min [RSI] : کمترین میزان اسیلاتورRSI در طول بازه زمانی انتخابی گذشته (به عنوان مثال ۱۴ روز گذشته) را نشان می‌دهد.
max [RSI] : بیشترین میزان این اسیلاتور RSI در طول بازه زمانی انتخابی است.
اجزای تشکیل دهنده
خط K
خط K مقدار استوکاستیک برای هر دوره معاملاتی را نشان می دهد. رابطه مورد استفاده برای خط K عبارت است از:
CP: آخرین قیمت بسته شدن
L14: پایین ترین قیمت در n دوره زمانی معین
H14: بالاترین قیمت در n دوره زمانی معین
در رابطه فوق به جای n می توان از ۵، ۹ یا ۱۴ دوره زمانی معین استفاده کرد. انتخاب بین این سه عدد بسته به استراتژی معاملاتی افراد و همچنین میزان حساسیت اندیکاتور دارد. به طبع هر چه مقدار n کمتر باشد حساسیت اسیلاتور و نوسانات آن بیشتر میشود.
خط D
خط D میانگین متحرک ۳ روز معاملاتی را نشان می دهد. اگر بخواهیم در خصوص اهمیت این دو خط مقایسه ای داشته باشیم، معمولا تحلیلگران و معامله گران برای خط D جایگاه بالاتری در نظر می گیرند. به همین دلیل عمده معامله گران، وضعیت این خط را در تحلیل تکنیکال به دقت بررسی می کنند.
سیگنال خرید و فروش Stoch RSI چیست؟
شناسایی روند در چگونگی استفاده از سطوح اشباع خرید و فروش از اهمیت بالایی برخوردار است. اسیلاتور استوکاستیک آر اس آی مانند RSI استاندارد است؛ به این صورت که با تغییرات یک قیمت در مدت زمان مشخص، شرایط اشباع خرید و فروش را مشخص میکند. این شاخص معمولا بین اعداد ۰.۲ و ۰.۸ و همچنین عدد میانی ۰.۵ در حال نوسان است.
*اشباع خرید:
اگر این اسیلاتور بالاتر از ۰.۸ باشد یعنی خرید بیش از حد انجام شده و قیمت بیش از حد افزایش یافته است و انتظار واکنش بازار به این نواحی را داریم، به این صورت که حداقل روند صعودی ضعیف شود. در این نواحی، سیگنال فروش برای معامله گر مطرح میشود.
*اشباع فروش:
اگر این اسیلاتور پایین تر از ۰.۲ باشد یعنی فروش بیش از حد انجام شده و در روند جاری، قیمت بیش از حد کاهش یافته است و انتظار واکنش بازار به این نواحی را داریم، به این صورت که حداقل روند نزولی ضعیف شود. در این نواحی، سیگنال خرید برای معامله گر مطرح میشود.
علاوه بر تعیین و شناسائی سطوح اشباع خرید و اشباع فروش، اندیکاتور StochRSI می‌تواند برای شناسائی روندهای کوتاه‌مدت با استفاده از سطح ۰.۵( ۵۰ درصد) استفاده شود. زمانی که ایناسیلاتور استوکاستیک آر اس آی در بالای این خط قرار می گیرد، روند قیمتی در حال افزایش است و اگر پایین تر از این خط باشد، روند قیمتی در حال کاهش یافتن است
*ترکیب با دیگر اندیکاتور ها
به دلیل سرعت و حساسیت زیاد این اسیلاتور، بعضی از نمودارها در کنار استوکاستیک آر اس آی استفاده می‌شوند تا شناسایی روند را دقیق تر کنند. یکی از این اندیکاتورها میانگین متحرک ساده (SMA) سه روزه است. شاخص SMA به عنوان خط سیگنال عمل میکند.
*واگرایی
یکی دیگر از کاربرد‌های اندیکاتور استوکاستیک آر اس آی، شناسایی واگرایی (Divergence)است. حرکت قیمت یک سهم در خلاف جهت اسیلاتور را واگرایی می‌نامیم. واگرایی نشان‌دهنده ضعیف‌شدن خط روند فعلی قیمت و در بعضی زمان‌ها بیانگر تغییر جهت قیمت است. در شکل زیر مثالی از واگرایی در اندیکاتور استوکاستیک آر اس آی را مشاهده میکنید.
تفاوت دو اندیکاتور Stochastic RSI و RSI چیست؟
در فرمول محاسبه RSI قیمت سهم به طور مستقیم مورد استفاده قرار میگیرد. در حالی که اسیلاتور StochRSI خود مشتقی از اندیکاتور RSI است. یعنی در فرمول محاسباتی StochRSI به جای استفاده مستقیم از قیمت، مقدار RSI آن دارائی استفاده میشود. این کار باعث میشود که استوکاستیک آر اس آی ،حساسیت بیشتر ی در مقایسه با RSI نسبت به قیمت داشته باشد. در نتیجه، تعداد سیگنال‌هایی که تولید میکند بیشتر است و به معامله گران فرصت بیشتری برای شناسایی روندهای بازار می‌دهد. گاهی اوقات این سیگنال‌های خرید و فروش متعدد باعث می‌شوند تحلیلگران تصمیمات هیجانی بگیرند که همراه با سیگنال‌های اشتباه است.
حساس‌تر بودن استوکاستیک RSI دارای فواید و مضراتی هست. گاهی اوقات این سیگنال‌های خرید و فروش متعدد باعث می‌شوند تحلیلگران تصمیمات هیجانی بگیرند که همراه با سیگنال‌های اشتباه است. همان طور که بیان شد می‌توان برای اندیکاتور Stochastic RSI، میانگین متحرک اعمال کرد تا این حساسیت بیش از حد را کم کند و کارایی اندیکاتور استوکاستیک RSI را افزایش داد.
محدودیت‌های استفاده از StochasticRSI
اولین نقطه ضعف اسیلاتور StochRSI ناپایداری بسیار آن به دلیل سرعت و نوسان زیاد است. به نحوی که تعداد سیگنال‌های صادرشده از سمت آن بسیار بیشتر از اسیلاتوری مانند RSI است. یک راه حل برای این مشکل، کم کردن نوسانات این اسیلاتور با استفاده از افزایش اعداد K و D در تنظیمات است که به طور پیش فرض هر دوی آنها ۳ هستند. راه دیگر این است که روی خود اسیلاتور یک میانگین متحرک قرار بدهیم. از دیگر معایب این اسیلاتور این است که، استوکاستیک آر اس آی مشتق دوم قیمت سهم مدنظر در بازار است. به عبارت دیگر، خروجی آن دو مرتبه از قیمت واقعی سهم فاصله دارد. به این معنی که در برخی مواقع این فاصله ممکن است باعث شود که قیمت و اسیلاتور هماهنگی خودشان با یکدیگر را از دست بدهند.
نتیجه گیری
اندیکاتور Stochastic RSI از دقیق‌ترین و کاربردترین ابزارها در تحلیل تکنیکال است که تحلیلگران برای تشخیص روند پیشرو از آن استفاده می‌کنند. StochRS مشابه RSI عمل میکند. RSI به نسبت StochRSI سیگنال‌های کمتری صادر میکند، لذا دفعات برقراری شرایط اشباع خرید یا اشباع فروش و عبور از خط مرکزی، در اسیلاتور استوکاستیک آر اس آی بیشتر شده و سیگنال‌های اشتباه و خوب به یک اندازه افزایش می‌یابند. به طور کلی در تحلیل تکنیکال هنگام استفاده از اندیکاتورها بهتر است به سایر الگوها و دیگر اندیکاتورها و اسیلاتورها مانند حجم، Macd و … نیز توجه شود تا تحلیل صورت گرفته قابل اعتمادتر و کم ریسک‌تر باشد.
دیدگاهتان را بنویسید