“بهتره استعفا بدی!” ماجرای جنجالی ترامپ و رئیس فدرال رزور (جروم پاول)
دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، بار دیگر با اظهارات تند خود علیه جروم پاول، رئیس فدرال رزرو، خبرساز شده است. این درگیری که ریشه در اختلافنظرهای عمیق بر سر سیاستهای پولی و نرخ بهره دارد، بار دیگر توجه رسانهها و سرمایهگذاران را به خود جلب کرده است. در حالی که ترامپ به دنبال کاهش چشمگیر نرخ بهره برای تقویت اقتصاد و کاهش هزینههای بدهی دولت است، پاول و فدرال رزرو رویکردی محتاطانه را در پیش گرفتهاند. در این مقاله به بررسی ابعاد این تنش بین ترامپ و جروم پاول، دلایل آن، پیامدها و تأثیرات احتمالی آن بر اقتصاد آمریکا و بازارهای جهانی میپردازیم.
ریشههای اختلاف: نرخ بهره و دیدگاههای متضاد
دونالد ترامپ از زمان بازگشت به کاخ سفید در سال ۲۰۲۵، بارها بر لزوم کاهش نرخ بهره تأکید کرده است. او معتقد است که نرخهای بهره پایینتر میتوانند رشد اقتصادی را تسریع کرده، هزینههای استقراض دولت را کاهش دهند و به اجرای برنامههای مالیاتی و زیرساختی او کمک کنند. این دیدگاه در تضاد ترامپ و جروم پاول مستقیم با رویکرد جروم پاول و فدرال رزرو قرار دارد که بر حفظ ثبات اقتصادی و کنترل تورم تمرکز دارد.
ترامپ در اظهاراتی آتشین، پاول را به دلیل مقاومت در برابر کاهش سریع نرخ بهره مورد انتقاد قرار داده و او را مانعی برای پیشرفت اقتصادی آمریکا توصیف کرده است. او در یکی از سخنرانیهای اخیر خود اظهار داشت:
«ما به نرخهای بهره پایین نیاز داریم تا اقتصادمان را به اوج برسانیم. اما رئیس فدرال رزرو با لجبازی، مانع رشد کشور میشود.»
این اظهارات بین ترامپ و جروم پاول تنها بخشی از رشته انتقادات تند ترامپ و جروم پاول است که حتی پاول را به ناتوانی در درک نیازهای اقتصادی کشور متهم کرده است. این در حالی است که پاول، که خود توسط ترامپ در دوره اول ریاستجمهوری او در سال ۲۰۱۸ به این سمت منصوب شده بود، بارها تأکید کرده است که تصمیمات فدرال رزرو مستقل از فشارهای سیاسی اتخاذ میشود.
موضع فدرال رزرو: احتیاط در برابر عجله
فدرال رزرو تحت رهبری جروم پاول، رویکردی محافظهکارانه در مدیریت سیاستهای پولی اتخاذ کرده است. در سال ۲۰۲۴، فدرال رزرو چندین کاهش نرخ بهره را اعمال کرد، اما از دسامبر سال گذشته تاکنون، این نهاد از کاهش بیشتر نرخها خودداری کرده است. پاول و دیگر مقامات فدرال رزرو معتقدند که کاهش زودهنگام و بیش از حد نرخ بهره میتواند خطر بازگشت تورم را افزایش دهد، بهویژه در شرایطی که بازار کار همچنان قوی است و رشد اقتصادی آمریکا در سطح قابل قبولی قرار دارد.
پاول در یکی از نشستهای اخیر فدرال رزرو اظهار داشت:
«ما نمیتوانیم با تصمیمات عجولانه، ثبات اقتصادی را به خطر بیندازیم. تورم همچنان یک ریسک است و ما باید دادههای اقتصادی را با دقت بررسی کنیم تا از تصمیمگیریهای نادرست جلوگیری شود.»
این موضع محتاطانه، که بر اساس تحلیل دادههای اقتصادی و شاخصهایی مانند نرخ تورم، بیکاری و رشد تولید ناخالص داخلی شکل گرفته، با فشارهای سیاسی ترامپ برای کاهش فوری نرخها در تضاد است. فدرال رزرو تأکید دارد که استقلال این نهاد برای حفظ سلامت بلندمدت اقتصاد حیاتی است و نباید تحت تأثیر خواستههای کوتاهمدت سیاسی قرار گیرد.
فشارهای سیاسی و جستجو برای جایگزین
با نزدیک شدن به پایان دوره ریاست جروم پاول در فدرال رزرو در بهار ۱۴۰۵ (می ۲۰۲۶)، دونالد ترامپ اعلام کرده است که به دنبال گزینههایی برای جایگزینی او است. رئیسجمهور آمریکا به صراحت بیان کرده که ترجیح میدهد فردی را انتخاب کند که با دیدگاههای او در مورد سیاستهای پولی، بهویژه کاهش نرخ بهره، همسو باشد.
هرچند ترامپ هنوز نامزدهای احتمالی را بهطور رسمی معرفی نکرده، اما گمانهزنیهایی درباره افرادی مانند جودی شلتون (Judy Shelton)، اقتصاددان و از حامیان سیاستهای پولی انبساطی، و رابرت کاپلان (Robert Kaplan)، رئیس سابق فدرال رزرو دالاس، مطرح شده است. این افراد به دلیل دیدگاههایشان در مورد سیاستهای پولی انعطافپذیرتر، بهعنوان گزینههای احتمالی در نظر گرفته میشوند.
ترامپ همچنین از حمایت برخی چهرههای برجسته اقتصادی و تجاری برخوردار است. برای مثال، یکی از سرمایهگذاران شناختهشده در شبکههای اجتماعی اظهار داشت:
«جروم پاول با سیاستهای محافظهکارانه خود، فرصتهای رشد اقتصادی را محدود میکند. وقت تغییر است!»
این حمایتها فشار بر پاول را افزایش داده، اما او بارها تأکید کرده که فدرال رزرو یک نهاد مستقل است و رئیسجمهور نمیتواند بهطور مستقیم او را برکنار کند.
پیامدهای این تنش برای اقتصاد و بازارها
اختلاف بین دونالد ترامپ و جروم پاول نهتنها بر سیاستهای پولی آمریکا تأثیر میگذارد، بلکه میتواند پیامدهای گستردهای برای بازارهای مالی جهانی داشته باشد. کاهش نرخ بهره، همانطور که ترامپ خواستار آن است، میتواند به افزایش نقدینگی و رونق بازارهای سهام منجر شود، اما همزمان خطر افزایش تورم و تضعیف ارزش دلار را به همراه دارد. از سوی دیگر، رویکرد محتاطانه فدرال رزرو میتواند به حفظ ثبات اقتصادی در بلندمدت کمک کند، اما ممکن است در کوتاهمدت مانع از تحقق اهداف اقتصادی دولت شود.
سرمایهگذاران و تحلیلگران بازار ارز دیجیتال نیز این تنش بین ترامپ و جروم پاول را با دقت رصد میکنند، زیرا تغییرات در نرخ بهره میتواند بر قیمت بیت کوین و آلت کوینها تأثیر بگذارد. کاهش نرخ بهره معمولاً به افزایش تقاضا برای داراییهای پرریسک مانند ارزهای دیجیتال منجر میشود، در حالی که سیاستهای محتاطانه فدرال رزرو ممکن است این داراییها را تحت فشار قرار دهد.
استقلال فدرال رزرو در برابر فشارهای سیاسی
یکی از نکات کلیدی این ماجرا و بحث های ترامپ و جروم پاول بحث استقلال فدرال رزرو است. این نهاد از زمان تأسیس خود در سال ۱۹۱۳، بهعنوان نهادی مستقل طراحی شده تا سیاستهای پولی را بدون تأثیرپذیری از فشارهای سیاسی کوتاهمدت اجرا کند. با این حال، اظهارات تند ترامپ و تلاش او برای تأثیرگذاری بر تصمیمات فدرال رزرو، نگرانیهایی را درباره تضعیف این استقلال ایجاد کرده است.
تحلیلگران معتقدند که هرگونه مداخله سیاسی در سیاستهای فدرال رزرو میتواند اعتماد سرمایهگذاران به این نهاد را کاهش دهد و به بیثباتی در بازارهای مالی منجر شود. جروم پاول در پاسخ به این فشارها بارها تأکید کرده که تصمیمات فدرال رزرو بر اساس دادههای اقتصادی و نه فشارهای سیاسی اتخاذ میشود.
جمعبندی
درگیری بین دونالد ترامپ و جروم پاول نهتنها یک اختلاف شخصی یا سیاسی، بلکه نمایانگر تنش عمیقتر بین اهداف کوتاهمدت اقتصادی و ثبات بلندمدت است. ترامپ با تأکید بر کاهش نرخ بهره، به دنبال تحریک رشد اقتصادی و کاهش هزینههای بدهی دولت است، در حالی که پاول و فدرال رزرو با رویکردی محتاطانه، اولویت را به کنترل تورم و حفظ ثبات اقتصادی میدهند. این تنش میتواند پیامدهای گستردهای برای اقتصاد آمریکا، بازارهای مالی و حتی بازار ارز دیجیتال داشته باشد. در حالی که دوره ریاست پاول تا سال ۲۰۲۶ ادامه دارد، آینده این درگیری ترامپ و جروم پاول و تأثیر آن بر سیاستهای پولی همچنان یکی از موضوعات داغ در محافل اقتصادی خواهد بود.