داستان توکن کانیه وست چه بود و چرا اینقدر رشد کرد؟ آیا برای خرید مناسب است؟

در یکی از جنجالی‌ترین رویدادهای اخیر بازار ارز دیجیتال، کانیه وست (Kanye West)، هنرمند مشهور و پرحاشیه، توکن خود با نام YZY را بر بستر شبکه سولانا راه‌اندازی کرد. این توکن کانیه وست در عرض چند ساعت یک مسیر انفجاری را طی کرد: ابتدا با رشدی بیش از ۱۴۰۰ درصد به ارزش بازار خیره‌کننده ۳ میلیارد دلاری رسید و سپس با سقوطی بیش از ۹۹ درصدی، تقریباً تمام ارزش خود را از دست داد. این اتفاق بار دیگر بحث داغ میم کوین‌های سلبریتی‌ها را به میان آورد. داستان توکن YZY دقیقاً چه بود، چرا اینقدر رشد کرد و آیا خرید آن برای سرمایه‌گذاران منطقی است؟

داستان یک شبه؛ صعود و سقوط توکن YZY

داستان توکن کانیه وست YZY یک نمونه کلاسیک از پدیده «پامپ و دامپ» (Pump and Dump) در دنیای کریپتو است.

• چرا رشد کرد؟ (پامپ): دلیل اصلی این رشد انفجاری، تنها یک چیز بود: «اثر کانیه وست». او با استفاده از نفوذ عظیم خود در شبکه‌های اجتماعی، این توکن را معرفی کرد. وعده استفاده از YZY به عنوان یک روش پرداخت برای محصولات برند Yeezy نیز به این هیجان اولیه دامن زد و باعث هجوم هزاران سرمایه‌گذار خرد به سمت آن شد.
• چرا سقوط کرد؟ (دامپ): خیلی زود مشخص شد که این رشد، پایدار نیست. داده‌های آنچین و گزارش‌های تحلیلگرانی مانند Lookonchain نشان داد که تعداد انگشت‌شماری از کیف پول‌های اولیه (که احتمالاً به تیم پروژه نزدیک بودند)، با فروش به موقع دارایی‌های خود در اوج قیمت، مجموعاً بیش از ۲۴ میلیون دلار سود کسب کرده‌اند. همزمان، اتهامات مربوط به معاملات داخلی (Insider Trading) و حتی اعتراف یکی از توسعه‌دهندگان به آن، آخرین میخ را بر تابوت اعتماد به این پروژه کوبید و قیمت با سرعتی باورنکردنی سقوط کرد.

یک الگوی تکراری؛ سرنوشت شوم میم کوین‌های سلبریتی‌ها و توکن کانیه وست

اتفاقی که برای توکن کانیه وست YZY افتاد، یک حادثه منحصربه‌فرد نیست، بلکه یک الگوی تکراری و هشداردهنده در بازار است. در ماه‌های اخیر، ده‌ها سلبریتی دیگر نیز وارد این بازی شده‌اند که سرنوشت پروژه‌هایشان تقریباً مشابه بوده است:

• اندرو تیت (Andrew Tate): این چهره جنجالی که سابقه تبلیغ چندین میم کوین شکست‌خورده (که همگی تا ۹۹٪ سقوط کرده‌اند) را در کارنامه دارد، این بار با باز کردن یک پوزیشن شورت (فروش) روی توکن YZY، به طور کنایه‌آمیزی از سقوط آن سود برد.
• سایر سلبریتی‌ها: چهره‌هایی مانند فیفتی سنت، رونالدینیو و ایگی آزالیا نیز توکن‌هایی را تبلیغ کردند که همگی پس از یک رشد اولیه، با سقوط‌های سنگین بیش از ۷۰ تا ۹۰ درصدی مواجه شدند.
• اتهامات معاملات داخلی: در مورد توکن SMASH که توسط حمزه چیمائف، مبارز UFC، تبلیغ می‌شد، مشخص شد که حدود ۷۸٪ از عرضه توکن توسط کیف پول‌های مرتبط با تیم پروژه خریداری شده بود. پس از سقوط قیمت، مدیر برنامه‌های او هرگونه دخالت معنادار این ورزشکار در پروژه را انکار کرد.

ریسک‌های پنهان؛ چرا باید مراقب بود؟

این الگوهای تکراری و توکن کانیه وست، ریسک‌های بنیادین سرمایه‌گذاری در میم کوین‌های سلبریتی‌ها را آشکار می‌کند:

1. کنترل توسط خودی‌ها: در اکثر این پروژه‌ها، بخش بزرگی از عرضه توکن در اختیار تیم سازنده و افراد نزدیک به سلبریتی است. آن‌ها منتظر می‌مانند تا هیجان عمومی قیمت را بالا ببرد و سپس با فروش دارایی‌های خود، سودهای کلان به جیب زده و باعث سقوط قیمت می‌شوند.
2. فقدان ارزش واقعی: این توکن‌ها تقریباً هیچ کاربرد یا فناوری خاصی ندارند. تمام ارزش آن‌ها بر پایه توجه و هیجانی است که یک سلبریتی ایجاد می‌کند و این هیجان بسیار کوتاه‌مدت است.
3. ریسک رها شدن پروژه: سلبریتی‌ها هیچ تعهدی به این پروژه‌ها ندارند و به راحتی پس از کسب سود یا مواجهه با اولین انتقادات، آن را رها کرده و سرمایه‌گذاران را با توکن‌های بی‌ارزش تنها می‌گذارند.

جمع‌ بندی: آیا توکن کانیه وست YZY برای خرید مناسب است؟

با توجه به تمام شواهد، پاسخ به این سوال یک «خیر» قاطع برای توکن کانیه وست است.

توکن کانیه وست YZY و ده‌ها میم کوین مشابه آن مثل توکن کانیه وست، ابزارهای سرمایه‌گذاری نیستند؛ آن‌ها بلیت‌های یک بخت‌آزمایی پرریسک هستند که در آن، برگزارکنندگان (سلبریتی و تیمش) از قبل بیشتر شماره‌های برنده را در اختیار دارند. داستان صعود و سقوط این توکن‌ها یک درس مهم برای همه فعالان بازار است: در دنیای ارز دیجیتال، هیجان و شهرت می‌توانند قیمت را در کوتاه‌مدت به پرواز درآورند، اما در نهایت این ارزش واقعی و بنیادین است که ماندگاری را تعیین می‌کند.